1e maand in Ghana

An-oe-laa lieve familie & vriendinnetjes,

Even een update van mij vanuit Mole, National Park, Ghana! Momenteel zitten we lekker van ons vrije dagje te genieten aan het zwembad met fantastisch uitzicht op het National Park, zie de foto's. Even bijkomen van de drukke week in het ziekenhuis! De vrije dagen hier zijn spaarzaam, na 6 dagen werken kijken we altijd erg uit naar een dagje even relaxen buiten de omgeving van het ziekenhuis.

Ik hoop dat het met jullie in Nederland allemaal goed gaat en ben benieuwd wat jullie daar meemaken! Voor mij zijn de eerste (bijna) 5 weken in Ghana en de eerste 4 weken in Damongo, werkende in West Gonja Hospital, omgevlogen. Mijn kennismaking met Ghana begon in Accra, de hoofdstad helemaal ten zuiden van Ghana. Hier heb ik niet veel van gezien, maar in Tamale, de dichtstbijzijnde grotere stad bij Damongo (Noord-West Ghana), ben ik wel zo’n 2 dagen geweest. Hier heb ik Mengina ontmoet, een Zwitsers meisje, dat voor haar studie toevallig ook in Damongo verblijft en onderzoek doet naar de Shea-boter productie. Haar zie ik in Damongo dan ook nog geregeld! Ook ontmoette ik hier iemand die hier was om een dorp zonder stroom van zonne-panelen te voorzien. Het was heel gaaf op dag 2 al een echte ‘community’ (afgelegen dorp) te bezoeken waar de mensen zonder stroom, volledig afgesloten van de buitenwereld leven. Ze leven in kleine hutten gebouwd van een soort klei en daken van stro. ’s Avonds is het in zo’n dorp dan echt pikkedonker, dat is voor ons bijna niet voor te stellen!

Ghana is back to the basics. Stroom is er in Damongo wel, maar op een dagelijkse ‘light-out’, of 2, of 3, kun je gerust rekenen. Dan merk je pas hoe nodig de fans (ventilators?) zijn! Niet alleen voor ons, ook de Ghanezen zelf hebben het dan behoorlijk warm. Lekker zweten hoort bij het leven hier in Ghana :P Wifi is hier niet en warm water al helemaal niet. Een lekkere warme douche mis ik soms toch wel stiekem een beetje! Maar voor Ghanese begrippen leven wij harstikke luxe! Het Mustangh-huis is prima, we hebben elk onze eigen kamer, we hebben een koelkast, diepvriesje, gasfornuis en zelfs een soort-van-wasmachine (waarvan je kleren met elke wasbeurt direct een kortere levensduur krijgen). En daarbij hebben we ook nog Jane, zij kookt smiddags voor ons, zo fijn om na een lange ochtend in het ziekenhuis gewoon de lunch al klaar te hebben staan! Ze maakt vaak rijst of pasta met een sausje, ‘fried jam’, ‘mashed jam’ of pannenkoeken voor ons. Maar we zijn niet alleen maar lui hoor, ’s avonds koken we zelf, we improviseren telkens weer wat nieuws van de paar soorten groente die hier op de markt verkrijgbaar zijn. Vaak met ei, want vlees op de markt vertrouwen we niet zo. Alleen al van het kraanwater ben ik sinds week 1 aan de ‘foe-fiejjaa’, erg onhandig tijdens de rounds/visite ’s ochtends :p Maar de andere studente heeft dan weer last van het tegenovergestelde. Achja, het hoort er bij. Zetmeel is hier dan wel weer genoeg. Rijst, pasta, ‘jam’ (smaakt als aardappel) en de lokale gerechten zoals Kenkey, Banku en Fufu: allerlei dikke puree-achtige gerechten die als een baksteen op de maag vallen en niet erg verrassend in smaak zijn, vaak gemaakt van mais. Maar al met al vind ik het eten hier prima te doen en vermaak ik me hier wel met het improvisatie-koken en naar de markt gaan!

Het werken in het ziekenhuis was in de eerste week en nu nog steeds geregeld echt een uitdaging. In de eerste week heb ik meegelopen met een arts, genaamd Dr. Bernard (vul het liedje zelf maar in :p) Een vriendelijke man, heeft wat sociaal onhandigs, amper te verstaan door het Afrikaanse accent en het binnensmonds gemompel, met als toppunt een cryptisch handschrift waar zelfs de meest doorgewinterde verpleging hier geregeld moeite mee heeft. Even ter verduidelijking: alles hier is dus nog met papier en pen geschreven. Elektronische patiëntendossiers bestaan hier nog niet. Telkens een feest dus wanneer hij de patiënt heeft opgenomen die de volgende dag nieuw bij jou op de afdeling ligt. Vanaf week 2 heb mijn eigen afdeling gekregen, de Female Ward, de vrouwenafdeling dus. Je ziet hier echt vanalles. Van malaria tot hartfalen, van enteric fever tot gastro-enteritis, peptic ulcers, urineweginfecties en astma-aanvallen en van nierfalen tot hepatitis en geregeld ook vergevorderde maligniteiten. Inmiddels heb ik hier al meer vergrote milten en levers gevoeld dan ik tijdens al mijn co-schappen in Nederland gezien heb.

  ​   

De eerste week was de verantwoordelijkheid best wel eens overweldigend, maar het went snel. En dit is precies waarom ik deze stage in Ghana ben gaan doen, je leert er namelijk ontzettend veel van! Dit is ook het gave, het echte ‘dokteren’, het uitoefenen van wat je tijdens de studie geleerd hebt. Zelf proberen te omvatten wat de patiënt nu precies mankeert, het beleid bepalen en zien hoe de patiënt hiermee wel of niet opknapt. Bij twijfel kan je de dokters altijd bellen, ook voor de kleinste dingen. Ze komen geregeld de afdeling op lopen en komen altijd langs als je ze vraagt om bepaalde patiënten te bespreken, zij het op ‘Ghanese tijden’. Zo heb ik de eerste keer vanaf kwart over 1 gewacht, want de dokter zou om half 2 komen. Terwijl de verpleging me lachend vertelde dat de Ghanese half 2 werkelijk 2 uur-half 3 betekent, en inderdaad om half 3 kwam de dokter rustig aan wandelen. Ik pas hier dus nog prima tussen eigenlijk 😊 

Wat wel soms lastig blijft zijn de beperkte diagnostische middelen hier, veel dingen blijven een vermoeden aan de hand van het klinische beeld, want leverfunctietesten, nierfunctietesten, ontstekingswaarden, ho maar. En ook de testen die er wel zijn, liggen er geregeld uit doordat er iets stuk of op is. Of doordat er die dag een bijenplaag in het X-ray/röntgen-gebouw is, of doordat het ultrasound/echografie-mannetje die dag een dagje reizen is. Dat kan hier allemaal. Maar hierdoor leer je weer beter op de symptomen en het klinische beeld afgaan. Ook komt het dagelijks voor dat patiënten de medicijnen of onderzoek niet kunnen betalen, armoede speelt hier dus wel een grote rol. Zeker wanneer een patiënt voor verder onderzoek of betere behandeling naar het grotere ziekenhuis in Tamale verwezen wordt. Geregeld gaat de patiënt daar dan niet naar toe, maar neemt de familie hem of haar terug mee naar huis. 

Veel grote verschillen vergeleken met de Nederlandse zorg dus. Naast de afdeling s’ochtends en s’middags, doen we dagelijks ook nog een paar uur polikliniek, wat ook weer erg interessant is. 

Kortom, genoeg te doen en te leren hier! Over 1 week ga ik naar de Male Ward, daarna naar de Kinderafdeling, Emergency Ward en na de kerstvakantie ga ik nog wat van de Public Health en Chirurgie hier zien. Hoewel 5 maanden lang zijn vermoed ik dat de tijd hier wel om vliegt. Volgende zondag gaan we een safari doen hier in het National Park, zin in! Dus deze Ubruni (=white person, hoe alle kindjes je hier telkens aanspreken) houdt het hier nog wel even uit!

Groetjes en veel liefs, Maud

*Voor wie meer foto's wilt: zie 'Foto's' boven in de balk!

*Voor een leuk reis-overzicht zie Polarsteps: 

https://www.polarsteps.com/MaudCornelissen2/277453-gezp-in-ghana/2259246-accra